گفت وگوی هسته ای ایران با گروه 1+5 در آلماتی قزاقستان از مهم ترین رخدادهای سیاسی جهان طی چند روز گذشته بود. برخلاف گفت وگوهای دوره های گذشته واکنش رسانه های شناخته شده دنیا به این دور از گفت وگوها بسیار متفاوت بود. اگر چه به نظر می رسید عده ای تلاش می کنند، اینگونه القا کنند که واکنش رسانه های جهانی به محتوا و نتیجه مذاکرات مثبت است، اما کاملاً این طور نبود و با اینکه واکنش مثبت رسانه ای به نتایج نشست پررنگ تر بود، اما واکنش های قابل توجه دیگری نیز وجود داشت که قابل بررسی است. در کل می توان واکنش رسانه ها به این نشست را در چهار محور ذیل دسته بندی کرد:

1- واکنش مثبت؛ واکنش مثبت در بین واکنش های ابراز شده سهم بیشتری داشت و برخی از رسانه هایی که واکنش مثبت داشتند عبارت بودند از: شبکه خبری بی بی سی، روزنامه المستقبل لبنان، خبرگزاری رویترز، پایگاه ال مانیتور، روزنامه الحیات عربستان، روزنامه الرأی کویت، گلوبال پست، صدای روسیه و ... نکته قابل توجه در واکنش این رسانه ها کلی گویی آنها بود که در عبارت، «مثبت بود» و «مفید ارزیابی شد»، خلاصه شده و نکته اضافی که ابعاد مفید و مثبت بودن را آشکار کند، در برنداشت.

2- واکنش منفی؛ برخی از رسانه ها واکنش کاملاً منفی بروز دادند که عبارت بودند از: شبکه العربیه عربستان، شبکه الجزیره قطر، ترکیش ویکلی، رادیو ملی آمریکا و ... این گروه از رسانه ها نیز برای دادن بازتاب منفی از نشست از عبارت «پیشرفتی حاصل نشد» استفاده کردند. شباهت این گروه به گروه اول در این است که آنها هم کلی گویی کردند و برای ادعای شان مصداق روشنی ارائه ندادند.

3- واکنش خنثی؛ تعدادی از رسانه ها نیز به عللی از موضعگیری جهت دار اجتناب کردند و به شکل خنثی و یا با حداقل اعلام موضع، به انعکاس خبر نشست پرداختند که عبارت بودند از: روزنامه السفیر لبنان، دویچه وله آلمان، روزنامه نیویورک تایمز، خبرگزاری آسوشیتدپرس، الجزیره انگلیسی و ... این رسانه ها نیز برای حفظ احتیاط شان خبر را با عبارت «بررسی پیشنهادها» و «ادامه مذاکرات» منتشر کردند.

4- واکنش با نظر به آینده؛ رسانه هایی نیز بودند که نمی خواستند خودشان را زیاد با موضوع درگیر کنند و تا حدودی مانند گروه قبل عمل کردند با این تفاوت که نگاه مخاطب را به آینده مذاکرات هدایت می کردند، این رسانه ها عبارت بودند از: خبرگزاری فرانسه، خبرگزاری کشورهای مغرب عربی ONA، سی ان ان، خبرگزاری پی تی آی و ... این رسانه ها به جای پرداختن به کم و کیف مذاکرات بر اینکه قرار است مذاکرات در آینده ادامه پیدا کند، تمرکز کردند.پس از ملاحظه بخشی از واکنش های رسانه های جهانی و تا حدودی آشنا شدن با واقعیت مواضع آنها، می توان روشن تر به این پرسش پاسخ داد که چرا فضای حاکم بر بیشتر رسانه ها متمایل به این بود که مذاکرات را موفقیت آمیز نشان دهند. تأمل بر روشی که آنها برای مثبت وانمود کردن مذاکرات به کار گرفتند کلید یافتن پاسخ این پرسش است.

بیشتر آنها برای بیان موضوع از ادبیات و عباراتی استفاده کرده اند که پیشاپیش مسئولیت شکست احتمالی مذاکرات در دور بعدی را متوجه ایران کنند تا با به کارگیری این روش و القای چنین رفتار منفی به مخاطب و منسوب کردن آن به ایران، تصمیم گیران ایرانی را وادار به انعطاف کنند. برخی از این عبارات عبارتند از: رویترز به نقل از جان کری: اگر ایران به طور جدی به همکاری بپردازد، می توان به توافقی درازمدت و جامع دست یافت. وال استریت ژورنال: مذاکرات با پیشنهادهای جدید غرب... پایان یافت. روزنامه الرأی کویت: کاترین اشتون ابراز امیدواری کرد که ایران به پیشنهاد کشورهای 1+5 پاسخ مثبت بدهد. هیگ، وزیر خارجه انگلیس: منتظریم تا ایران در نشست بعدی در ماه مارس پاسخ مثبتی به طرح 1+5 بدهد. با این تفاصیل به نظر می رسد چیزی تغییر نکرده و باید همچنان راسخ و محکم و پرصلابت ایستاد تا حقوق ایران استیفا شود.

رضا گرمابدری

منبع: بصیرت