ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان از دغدغه های مهم دولت این کشور و نیز جامعه جهانی محسوب می شود. یکی از عوامل ناامنی، به تنش های این کشور با همسایه خود یعنی پاکستان باز می گردد. افغانستان و پاکستان از دیرباز دارای مشکلات و اختلافات زیادی بوده اند. برای نمونه نزدیکی افغانستان به هند به عنوان رقیب دیرینه پاکستان، از جمله اموری است که نگرانی اسلام آباد را برانگیخته است. یکی دیگر از مشکلات دو همسایه، حمایت های آشکار و پنهان پاکستان از گروه طالبان است که اکنون تبدیل به یکی از معادلات دشوار امنیتی در افغانستان شده است.

پس از آن که دولت کابل و نیز نیروهای اشغالگر در افغانستان از راه حل نظامی علیه طالبان ناامید شدند، به سوی سازش و مذاکره با این گروه روی آورند. با آن كه دولت افغانستان تلاش‌های زیادی را در راستای گفت ‌وگوهای صلح با طالبان انجام داده و در سفر كرزای به امریكا، نسبت به ایجاد دفتر طالبان در قطر توافق شد؛ اما طالبان همواره تاكید كرده است كه مایل به گفت ‌وگو با حكومت افغانستان نیست. در همین راستا افغانستان با ایجاد شورای عالی صلح تلاش كرد تا طالبان را به میز مذاكره بكشاند، اما ترور برهان ‌الدین ربانی، رییس شورای عالی صلح و هدف قرار دادن اسدالله خالد، رییس امنیت ملی افغانستان، نشان داد كه این گروه قائل به صلح و سازش نیست.

اقدام دیگری که در این راستا صورت گرفت نشست سه جانبه لندن با حضور افغانستان، ‌پاکستان و انگلیس بود که در 16 بهمن ماه برگزار شد. این نشست حاوی این پیام بود كه پاكستان به همراه افغانستان به عنوان محور می توانند در كنار یكدیگر روند صلح را در پیش گیرند و اختلافات را كنار بگذارند. این توافق اگر به نتیجه برسد می ‌تواند گام موثری در روند صلح افغانستان باشد.

بررسی شیوه‌های تامین و حفظ امنیت در منطقه مرزی افغانستان و پاکستان و جلوگیری از آغاز دوباره فعالیت طالبان پس از خروج نیروهای بین‌المللی از افغانستان در سال ۲۰۱۴ میلادی، محورهای اصلی این مذاکرات سه‌ جانبه اعلام شده است. اظهارات حامد کرازی رئیس جمهوری افغانستان و آصف علی زرداری همتای پاکستانی‌اش حاکی از تلاش هایی است که قرار است ظرف شش ماه آینده به یک توافق صلح در افغانستان بینجامد. پیش از این دو طرف در آبان ماه گذشته سندی امضا کردند  که به «نقشه‌ راه صلح تا ۲۰۱۵»موسوم است و طی آن طرفین بر روی یک برنامه پنج مرحله ‌ای برای متقاعد ساختن گروه طالبان به پیوستن به روند سیاسی جاری توافق کردند.

آیا این نشست می تواند به تنش های دو همسایه پایان دهد و آیا طالبان گام در روند سازش خواهد نهاد؟ با توجه به شرایط پیچیده امنیتی در افغانستان معلوم نیست که این سند تا چه حد جنبه عملی داشته باشد؛ به همین دلیل برخی ناظران این موافقتنامه را خوش ‌بینانه و سطحی ارزیابی کرده اند. از یک سو پاکستان نسبت به افغانستان صداقت ندارد و تعهدات گذشته خود را در قبال صلح و امنیت این کشور عملی نساخته است. انگلیس نیز به عنوان میانجی ای نشست، بیش از آن که ثبات و امنیت افغانستان را مد نظر داشته باشد، در صدد تحقق منافع خود و رقابت با آمریکا در عرصه افغانستان می باشد. بالاخره طالبان نیز با تحریم نشست لندن، بار دیگر سرسختی خود را به نمایش گذارد.

از طرفی یکی از موضوعات مهم نشست لندن، نقش همسایگان افغانستان به ویژه جمهوری اسلامی ایران در تحکیم ثبات و ایجاد امنیت در کشور بود. اما جز پاکستان، سایر همسایگان به فراموشی سپرده شدند و این امر روند صلح را با چالش مواجه خواهد ساخت. با توجه به آن چه گفته شد، می توان پیش بینی کرد موفقیت نشست اخیر لندن در هاله ای از ابهام قرار دارد./