آخرین اخبار غیررسمی درباره دور اول مذاکرات ایران با گروه 1+5 که دیروز در آلماتی قزاقستان انجام شد، حاکی از آن است که طرف مقابل سه پیشنهاد در قالب کاهش تحریم‌ها در حوزه مبادلات فلزات گرانبها، پتروشیمی و مبادلات بانکی به هیئت ایرانی داده و در مقابل، تعطیلی غنی‌سازی و فردو را خواستار شده است.

با فرض صحت این خبر، درباره ارزیابی ارزش پیشنهادهای طرف غربی باید گفت: آن‌ها با ارائه این پیشنهاد قصد دارند وضعیت ایران را در مقابل خودشان به حدود هفت‌سال پیش بازگردانند، یعنی زمانی که ایران در آغاز راه پیشرفت‌های هسته‌ای بود و داشته چندان ارزشمندی برای چانه‌زنی نداشت و غربی‌ها قصد داشتند ایران را در آغاز راه متوقف کنند. آن‌ها در آن زمان، به جای پیش‌گرفتن منطق گفت‌وگو، به اتکای موقعیت و قدرت ظاهری‌شان، به زبان زور و تهدید روی ‌آوردند که این روش در برابر ایمان و اعتقاد مستحکم مردم و نظام اسلامی، کارگر نیفتاد و رفته‌رفته با مرور زمان، پیشرفت‌های مرحله‌ای ایران در بخش‌های مختلف فعالیت هسته‌ای مناسبات تعاملی را که آن‌ها درصدد پی‌ریزی‌اش بودند، به هم زد و به مرحله‌ای رسید که برای ورود به آن و گفت‌وگو درباره‌اش باید از قواعدی پیروی کرد که در ذات مسئله نهفته است و از بیرون چندان نمی‌توان برای آن تعیین تکلیف کرد. در حال حاضر، ایران از وضعیت گذشته یعنی زمانی که دستش خالی بود، فاصله زیادی گرفته و داشته‌های هسته‌ای باارزشی در اختیار دارد و طرف مقابل در همان وضعیت چند سال پیش درجازده و تنها تعدادی قطعنامه‌ و برنامه‌های تحریمی بر روی دستش مانده که نتوانسته‌ در اراده راسخ ایران خللی ایجاد کند. در چنین وضعیتی، غرب اصرار دارد ایران با پذیرش پیشنهادهایش به وضعیت چند سال پیش بازگردد تا عقب‌ماندگی غرب جبران شود و این در حالی است که منطق پیشرفت، سیاست، قدرت و تعامل، درباره مسائل کلان چنین اجازه‌ای نمی‌دهد و در مقابل، غرب را به جلو آمدن و رسیدن به زمان حاضر فرامی‌خواند که راهش ارزیابی درست از وضعیت و داشته‌های جدید ایران و ارائه پیشنهادهایی در خور آن است. غرب برای درک وضعیت جدید و اتخاذ تصمیمی مناسب و شایسته، اینکه بتواند نظر ایران را نیز جلب کند، همچنان فرصت دارد.